De noodzaak geestelijk overeind te blijven in een beperkte ruimte is momenteel een urgent en herkenbaar thema. De huidige quarantaine periode als gevolg van de Covid-19 pandemie is onvergelijkbaar met de periode 40-45, waarin onderduikers zich jarenlang binnen een beperkte ruimte staande moesten zien te houden. Terwijl we nu de beschikking hebben over televisie, sociale media, telefoons, skype-of zoom om ons te verhouden met de rest van de wereld, verhielden de bewoners van de onderduiklocatie aan de Herengracht zich vooral tot elkaar, met kunst en poëzie als overlevingsstrategie. Deze voormalige onderduiklocatie aan de Herengracht 401 herbergt veel verhalen, die erom vragen gedeeld te worden in een ervaring, voorbij de taal.
De noodzaak geestelijk overeind te blijven in een beperkte ruimte is momenteel een urgent en herkenbaar thema. De huidige quarantaine periode als gevolg van de Covid-19 pandemie is onvergelijkbaar met de periode 40-45, waarin onderduikers zich jarenlang binnen een beperkte ruimte staande moesten zien te houden. Terwijl we nu de beschikking hebben over televisie, sociale media, telefoons, skype-of zoom om ons te verhouden met de rest van de wereld, verhielden de bewoners van de onderduiklocatie aan de Herengracht zich vooral tot elkaar, met kunst en poëzie als overlevingsstrategie. Deze voormalige onderduiklocatie aan de Herengracht 401 herbergt veel verhalen, die erom vragen gedeeld te worden in een ervaring, voorbij de taal.
synopsis
Op de hoek van de Herengracht en de Beulingstraat is op de tweede etage een onderduikadres bewaard gebleven, bevroren in de tijd. Hier huisde een onortho-doxe leefgemeenschap waarvan de basis is gelegd in WOII. Later breidde de gemeenschap zich uit naar de overige etages, en werd er uitgeverij Castrum Peregrini (burcht van de pelgrim) opgezet.
De verschillende etages van dit pand vormen een tijdmachine. Door een bepaalde route te volgen beweeg je je letterlijk terug in de tijd; vanaf het huidige herinneringscentrum H401, langs een modern trappenhuis, via de jaren 80; het atelier van Gisèle, langs de etage waar zij in de 50er jaren woonde met voormalig burgermeester Arnold d’Ailly Tenslotte daal je af via het oude trappenhuis, naar waar het allemaal begon; de tweede etage. Hier speelden zich de oorlogsjaren af.
VERZET, KUNST, MACHT (en een beetje onsterfelijkheid) Het huis van Gisèle bood in de periode 42-45 onderdak aan verschillende Joodse leerlingen van de charismatische Duitse dichter en intellectueel Wolfgang Frommel. Gisèle faciliteerde de gemeenschap door haar huis open te stellen voor onderduikers en inkomsten te vergaren door illegale portretopdrachten. Ze weigerde zich aan te sluiten bij de, door de bezetter opgelegde, Kultuurkamer.
Haar hang naar de antiburgerlijke benadering van Frommel bleek sterker dan de waarden vanuit haar adellijke en katholieke afkomst. Zelfs hun gedeelde liefde voor Buri, een van de onderduikers, dreef geen wig tussen hun verbond.
De bovenburen, die de vierde etage bewoonden hadden ook een geheime ruimte in hun appartementje. Deze ruimte was te bereiken via een omgebouwde liftschacht. Daardoor was er een vluchtweg op het moment dat er tijdens een razzia Duitsers via het trappenhuis naar boven stormden.
Kunst en poëzie vormden een psychologisch schild voor de gemeenschap. De ‘entartete’ kunstenaar Max Beckmannen dichter A. Roland Holst waren deel van het netwerk, evenals Marie Andriessen, du Perron, Fernhout en vele anderen. Belangrijk voor het overleven was dat Frommel, door zijn Duitse nationaliteit, de bezetter op een dwaalspoor wist te brengen. Het portret van zijn geliefde dichter Stefan George hing verborgen achter het portret van Hitler.
De poëzielezingen onder zijn leiding gaven de jonge onderduikers en vrienden van buitenaf de gelegenheid het blikveld te verruimen en zich af te zonderen, hetgeen ook tot geheimzinnige affaires leidde. Dat Gisèle tot haar verdriet niet welkom was tijdens deze voordrachten had geen consequenties voor haar ondersteuning, waarmee ze haar leven in de waagschaal stelde.
De ‘pedagogische Eros’, een door Stefan George geherintroduceerd oud-Grieks gebruik, werden door Frommel ingezet om de jongelingen in te weiden in de wereld van kunst, poëzie en erotiek. De lauwerkransen die de jongens droegen tijdens de voordrachten, van kleur ontdaan, liggen her en der uitgestald als stille getuigen. Bij verplaatsing zullen ze vergaan, net als de ‘niet vertelde’ verhalen.
Dat er achteraf op verschillende manieren en vanuit verschillende perspectieven op deze periode wordt teruggekeken, laat zich raden; voor de een de mooiste-, voor de ander de donkerste periode in zijn leven. De gelaagdheid dit verzetshuis en het unieke archief dat hier is opgeslagen vraagt om een nieuwe manier van storytelling. Een die toegerust is om een groot onderwerp terug te brengen in een notendop, om vervolgens te laten ervaren dat in die notendop een nieuw universum verscholen zit, waarin andere regels gelden.
artistiek concept
v o r m e n i n h o u d
Algemeen
We ervaren, hoe een gebeurtenis zich anders laat lezen wanneer het perspectief veranderd; De ontsnapping ligt niet, zoals bij een escape-room, buiten de ruimte, maar in ‘das Geistige Raum’.
De events communiceren het residu van ervaringen van de voormalige bewoners, waarin componenten als angst, liefde, schoonheid, onderdrukking, unheimlichkeit, geborgenheid en sensualiteit elkaar afwisselen. Door in te zoomen op het kleine en persoonlijke, ontstaat betrokkenheid, zo kan een groter verhaal verteld worden.
De insteek is een autonoom kunstwerk te realiseren dat ook zonder achtergrondinformatie door de deelnemer ervaren kan worden.
Doordat de interactiviteit direct gekoppeld wordt aan het lichaam ontstaat een emotionele respons. Het staat toe fysiek te dwalen en te herbeleven wat een ander overkomen is.
Qua taal zal zowel Nederlands als Duits aan bod komen, meestal als ambient sound, soms in dialogen.
De mogelijkheden van de multimediale installatie worden zo adequaat mogelijk benut.
Voorafgaand aan een definitief script willen we daarvoor, naast het archief op locatie, de filmische kwaliteit van verschillende navigatie technieken onderzoeken.
Installatie
VR is vaak nog een onaantrekkelijk medium voor degene die op zijn beurt wacht. De deelnemer zelf zit op een stoel, of loopt rond in een kale ruimte met headset.
De navigatie, op basis van de door Fred Kolman eerder ontwikkelde Kolmans Cube is organisch en intuïtief.
Er verschijnen projecties op helder transparante schermen door de ruimte waarbij 360’ audio is gepositioneerd.
Daarmee wordt de installatie opgenomen in de architectuur.
Vloertegels, muren en pilaren kunnen ook dienen als projectievlak.
Toeschouwers die nog geen actieve deelnemer zijn zien projecties en horen de audio versterkt uit speakers.
Zodoende kunnen zij, ook zonder headset, opgaan in de ervaring.
Er worden geen controllers gebruikt, en er zijn ook geen knopjes of tools in beeld, Die ervaar je niet in de VR bril en ook niet in de fysieke installatie.
Beeld en audio worden aangestuurd door middel van gebaren en posities in de ruimte. Dit heeft een performatief karakter.
RAUM imRAUM is als een tijdcapsule waarin de deelnemer als een DJ / VJ fossiele herinneringen re-sampled.
Door hoger te reiken kunnen bijvoorbeeld gedachtes worden aangesproken, door lager te reiken, emoties. Hierin kan de dubbele lading van het narratief verpakt worden
artistiek concept
Kolmans Cube
Navigatie door beeld en klankmateriaal is mogelijk middels specifiek hiervoor ontwikkelde techniek. Een optisch/elektronisch systeem met onder meer een objectief en image sensor digitaliseert en interpreteert videobeelden die 'realtime' worden omgezet in sturende acties in beeld- en geluidssystemen.
De camera is gericht op het speelvlak, waarbinnen de activiteit van bezoekers of performers wordt uitgelezen op basis van verschilbeeld berekening. Zodra in opeenvolgende beelden iets veranderd, zijn locatie en de snelheid bepalend voor wat er vervolgens te zien en te horen is.
Hierdoor worden de scenes en de interactiviteit aangestuurd.
Waarin deze benadering verschilt van meer gangbare technieken is dat dit concept ook zelflerend kan worden gemaakt, en zo (artificieel) intelligent aansturend wordt.
Dan kunnen zowel op basis van gebaren, die nieuwe ruimtes openen of voorwerpen in beweging zetten, als ook op basis van andere factoren zoals bezoekersaantallen of het groepsgedrag, beslissingen in een script gestuurd worden.
f i l m i s c h e k w a l i t e i t
look & feel
Esthetiek
De ruimtes worden stereoscopisch opgenomen met een VR 360º camera rig. Daarnaast worden deze ruimtes ingescand met lidar of middels fotogrammetrie omgezet naar een pointcloud. Ze worden daarna bewerkt.
Er zijn proefopnames nodig om te bekijken wat dit met de structuur doet en of dit voldoet aan de beoogde visuele en tactiele ervaring.
Wanneer een bezoeker op een ‘hotspot’ stilstaat, komt de ruimte stereoscopisch tevoorschijn en een scene wordt in actie gezet. Deze hotspots zullen dan een visuele en/of auditieve trigger hebben.
Een scan-test met een iPhone 12 genereerde retro-achtige omgevingen met een uitstraling van lomografie, vervormd en verkleurd, als een droombeeld, Hetgeen een eigen esthetische kwaliteit heeft. Ook dat bekijken we op bruikbaarheid voor de navigatie.
Dit voegt een complementaire abstractie toe aan het geheel.
look & feel
Realisme | VR 360º stereoscopisch
Kleur en vorm deformatie in navigatie | Lidar scan
look & feel
Atmosfeer
Een high-end productie met een zeldzame low-tech uitstraling : Alsof je bij overgrootmoeder op de thee bent. Ze heeft al een poosje vergeten af te stoffen, en alles draag sporen van gebruik. Je ruikt bijna het papier van het halfvergane aantekeningenboekje.
De weersomstandigheden en het uur van de dag maken, dat de belichting veranderd. De klok tikt, de kraan drupt, een bladzijde wordt omgeslagen, de geiser loeit.
Een foto wenkt en lispelt, onhoorbaar, maar het beeld op de kast begint in hoog Duits te oreren.
De suspence atmosfeer kantelt wanneer het licht plotseling binnenvalt, de ruimte komt sprankelend tot leven
Een lachsalvo weerkaatst bij het klinken van de glazen.
Krakende voetstappen op een oude, houten trap. Theekopjes rinkelen in de keuken. Er klinkt gefluister… De kerkklok slaat en een illegale radio verkondigt nieuws.
Als het raam openwaait slaat de wind naar binnen, er klinken patrouilles, commando’s, het geblaf van een hond.
p r o t o t y p e s c e n e s
look & feel
Hoe voelt het om buitengesloten te worden, [Gisèle] in de keuken, en alleen flarden van de poëzievoordrachten op te vangen in het naastgelegen vertrek.
Je ziet de weerspiegeling van een liefdesscène tussen een jonge- en een oudere man in een kom op het aanrecht, maar als je het hoofd naar de deur wendt, verdwijnt het beeld.
Deze scene speelt zich op twee verschillende etages af. Waarmee de dan heersende moraal in die specifieke tijdsgeest de context bepaalt.
De40er jaren etage laat een heimelijke erotiek zien in een sfeer van affectie
Op de 50er jaren etage is er duidelijk sprake van een machtsverhouding
De context wordt duidelijk, door de poetische declamaties waarin de leer van de Pedagogische Eros tussen de twee generaties wordt bezongen.
Dit deel wordt ondertiteld, op een visueel geintegreerde manier
look & feel
We kunnen ervaren hoe het voelt binnen in de pianola, terwijl een onaangekondigde Duitse officier het niet kan laten een deuntje te spelen tijdens een razzia.
Dit was namelijk de schuilplaats van Buri. Een deel van het binnenwerk was eruit gehaald maar het instrument werkte nog wel. Tijdens deze gebeurtenis zat de andere onderduiker met de rest van het gezelschap gewoon aan tafel, hij had geen tijd meer naar boven te vluchten.
Frommel wist de Duitse officier en taalgenoot zo af te leiden, dat deze onopgemerkt bleef. Uiteindelijk werden de onderduikers niet ontdekt.
Wanneer de deelnemer hurkt*, komt deze in de pianola terecht en ziet door een
kier de laarzen van de Nazi’s, waarvan er een een deuntje begint te spelen.
Wanneer de deelnemer te dicht bij de snaren zit, vervormt het geluid.
kier de laarzen van de Nazi’s, waarvan er een een deuntje begint te spelen.
Wanneer de deelnemer te dicht bij de snaren zit, vervormt het geluid.
Frommel doorbreekt dan de stilte die valt, met luidruchtige afleidingsmanoeuvres in het Duits. Wanneer de deelnemer in de VR aan tafel zit, krijgt deze de positie van de onderduiker die zich niet meer kon verbergen. Die voelt de steelse blikken van het overige gezelschap en overziet het hele tafereel.
*Aanwijzingen voor de posities van de deelemer komen vanuit het script.
Voor dit soort scenes worden acteurs ingezet. De deelnemer kan zowel aan tafel, als in de pianola terecht komen, afhankelijk van zijn positie. Je voelt het ongemak en ziet van heel nabij de oogbewegingen.
Een officier komt heel dichtbij. Iemand dreigt door de mand
te vallen…
te vallen…
o p z e t s c e n e s
look & feel
Met de headset op dwaal je door het huis, waarin voorwerpen en personages tot leven komen.
Op het bureau ligt een brief aan Gisèles ouders,voorgelezen door een stemacteur.
Boeken mompelen flarden tekst, of is het een psalm?
Foto’s en beelden komen tot leven.
Door de vele spiegels, die in de verschillende kamers hangen kom je terecht op de andere etages
en daarmee in een ander tijdsvlak,
van waaruit een nieuw perspectief op een zelfde gebeurtenis kan ontstaan.
look & feel
De kunstwerken maken dat je in een ander universum terecht kunt komen. Op de muur hangen nu nog, haast argeloos, de aquarellen van Max Beckmann, tijdens de oorlogsjaren een graag-geziene gast die ook Gisėle portretteerde. Je duikt bijvoorbeeld 3D in zijn schilderij met acrobaten.
Dit gaf Giselè een duizelingwekkende ervaring toen ze werd meegezogen in het perspectief. Dit had een grote invloed op haar eigen stijl. Haar duistere pentekeningen uit deze periode, waarin de oorlosdreiging sterk voelbaar was, nemen ons mee naar de krochten van de ziel.
Wat gebeurt er, wanneer je in zo’n tekening wordt ondergedompeld? Als je in dit bos terecht komt? Wie kom je tegen? En hoe kom je eruit?
De kunstwerken maken dat je in een ander universum terecht kunt
komen. Op de muur hangen nu nog, haast argeloos, de aquarellen van Max Beckmann, tijdens de oorlogsjaren een graag-geziene gast die ook Gisėle portretteerde. Je duikt bijvoorbeeld 3D in zijn schilderij met acrobaten.
komen. Op de muur hangen nu nog, haast argeloos, de aquarellen van Max Beckmann, tijdens de oorlogsjaren een graag-geziene gast die ook Gisėle portretteerde. Je duikt bijvoorbeeld 3D in zijn schilderij met acrobaten.
werkplan
a l g e m e e n
werkplan
We gaan als duo de experiment & onderzoeksfase vormgeven,
met de skills om dit artistiek en technisch vorm te geven.
met de skills om dit artistiek en technisch vorm te geven.
Eva Gonggrijp (concept) doet het vervolgonderzoek en schrijft
het scenario uit in nauwe samenwerking met Fred Kolman,
die een groot deel van de techniek voor zijn rekening neemt.
Daarbij is het belangrijk het verloop en de interactiviteit van de
scenes en navigatie te matchen naar vorm en inhoud.
het scenario uit in nauwe samenwerking met Fred Kolman,
die een groot deel van de techniek voor zijn rekening neemt.
Daarbij is het belangrijk het verloop en de interactiviteit van de
scenes en navigatie te matchen naar vorm en inhoud.
We willen met het onderzoeksmateriaal een taeser maken,
mede voor aanvullende fondsenwerving t.b.v. de realisatie en het
inschrijven op Festivals. Hiervoor loopt een aparte aanvraag
vanuit H401 bij stichting ArtDock.
Avinash Changa zal ons coachen naar de productiefase. WeMakeVR
is bereid voor de realisering in te stappen als Producer, afhankelijk van
de beschikbare tijd en ruimte m.b.t. hun lopende projecten.
mede voor aanvullende fondsenwerving t.b.v. de realisatie en het
inschrijven op Festivals. Hiervoor loopt een aparte aanvraag
vanuit H401 bij stichting ArtDock.
Avinash Changa zal ons coachen naar de productiefase. WeMakeVR
is bereid voor de realisering in te stappen als Producer, afhankelijk van
de beschikbare tijd en ruimte m.b.t. hun lopende projecten.
• Vervolgonderzoek op locatie zal zich richten op alle
bruikbare elementen voor de productie van de
immersive ervaring, zoals objecten, brieven, foto’s,
tekeningen, beelden en de conceptuele verwerking
van de tijdslagen, die de verschillende etages
representeren voor het definitieve script.
bruikbare elementen voor de productie van de
immersive ervaring, zoals objecten, brieven, foto’s,
tekeningen, beelden en de conceptuele verwerking
van de tijdslagen, die de verschillende etages
representeren voor het definitieve script.
• Voor het onderdeel animatie wordt een storyboard
gemaakt in samenwerking met tekenaar Richard
Tolmeijer en er wordt een test gedaan in 3D met het
schilderij van Beckmann.
gemaakt in samenwerking met tekenaar Richard
Tolmeijer en er wordt een test gedaan in 3D met het
schilderij van Beckmann.
• Er wordt een scene met acteurs opgenomen voor
de teaser - de scene met de pianola. Hiervoor loopt
een aparte aanvraag bij stichting ArtDocs.
Deze scene wordt uitgewerkt i.s.m. Carel Alphenaar,
acteur en voormalig dramaturg van toneelgroep
Centrum en De Balie.
de teaser - de scene met de pianola. Hiervoor loopt
een aparte aanvraag bij stichting ArtDocs.
Deze scene wordt uitgewerkt i.s.m. Carel Alphenaar,
acteur en voormalig dramaturg van toneelgroep
Centrum en De Balie.
t a k e n
• Aanvullend archiefonderzoek
• Uitwerking script
• Storyboard
• Proefopstelling / testen CUBE interactiviteit
• Testscène met acteurs
• Proefopnamen en proefscans
• Vergelijking van Pointcloud uit Lidar scans vs. pointcloud uit Photogrammetry
• Beoordelen interactiviteit en visuele overgangen in Game Engine
• Testen en beoordelen Animatie van zwart-wit tekening in VR tekenprogramma
• Testen animatie 3D programma
• Visuele en auditieve teaser
• Voorbereiding productiefase
• Uitwerking script
• Storyboard
• Proefopstelling / testen CUBE interactiviteit
• Testscène met acteurs
• Proefopnamen en proefscans
• Vergelijking van Pointcloud uit Lidar scans vs. pointcloud uit Photogrammetry
• Beoordelen interactiviteit en visuele overgangen in Game Engine
• Testen en beoordelen Animatie van zwart-wit tekening in VR tekenprogramma
• Testen animatie 3D programma
• Visuele en auditieve teaser
• Voorbereiding productiefase
werkplan
f a s e r i n g w e r k p l a n
MEI 2 0 2 1
• Aanvullend archiefonderzoek | concept
Gonggrijp
• Testopstelling Kolmans Cube, gekoppeld aan een engine
Kolman
• Scenario uitwerken
Gonggrijp | Inhoudelijk - Kolman | Interactiviteit
Advies | Avinash Changa
• Aanvullend archiefonderzoek | concept
Gonggrijp
• Testopstelling Kolmans Cube, gekoppeld aan een engine
Kolman
• Scenario uitwerken
Gonggrijp | Inhoudelijk - Kolman | Interactiviteit
Advies | Avinash Changa
JUNI 2 0 2 1
• Proefopnames
Gonggrijp | Regie - Kolman | Camera -
• Test 3D animatie kunstwerken | Richard Tolmeijer | Tekenaar
Gonggrijp | Regie - Kolman - techniek
• Onderzoek Pointcloud & Photogrammetry
in combinatie met 360 stereoscopische opnames
Gonggrijp | Inhoudelijk - Kolman | Techniek
Advies | Avinash Changa
• Proefopnames
Gonggrijp | Regie - Kolman | Camera -
• Test 3D animatie kunstwerken | Richard Tolmeijer | Tekenaar
Gonggrijp | Regie - Kolman - techniek
• Onderzoek Pointcloud & Photogrammetry
in combinatie met 360 stereoscopische opnames
Gonggrijp | Inhoudelijk - Kolman | Techniek
Advies | Avinash Changa
JULI 2 0 2 1
• Onderzoek programmering testmateriaal
Kolman i.s.m. Avinash Changa | interactiviteit
• 360’ Sounddesign teaser
Gonggrijp
• Montage teaser
Gonggrijp | Inhoudelijk - Kolman | stitching & stereoscopie
• Onderzoek programmering testmateriaal
Kolman i.s.m. Avinash Changa | interactiviteit
• 360’ Sounddesign teaser
Gonggrijp
• Montage teaser
Gonggrijp | Inhoudelijk - Kolman | stitching & stereoscopie
AUGUSTUS 2021
• Afwerkingsfase teaser
Gonggrijp - Fred Kolman
• Aanvragen Immerse/Interact & AFK t.b.v. realisering
Gonggrijp - Fred Kolman
• Onderzoek productionele fase
Advies Avinash Changa
Gonggrijp - Fred Kolman
• Aanvragen Immerse/Interact & AFK t.b.v. realisering
Gonggrijp - Fred Kolman
• Onderzoek productionele fase
Advies Avinash Changa
visie regisseur
t o e l i c h t i n g v i s i e
regisseur
De relatie tussen verzet en kunst wordt (onterecht) niet vaak ge-highlight. De periode van WOII fascineerde me al sterk, maar hier bevond zich een uitgelezen netwerk van denkers, schrijvers en kunstenaars. Er is veel bewaard gebleven en bekend over de onderlinge communicatie, in de vorm van brieven, geschriften en beeldmateriaal. Hieruit valt te destilleren welke acties hieruit voortkwamen, wat de beweegredenen waren van de betrokkenen en welke levens hierdoor zijn gered. Met zo’n schat aan materiaal is selectie essentieel. De thematiek is zowel historisch belangwekkend als actueel relevant.
De gender-gerelateerde problematiek, waarin ‘de redder’ de dader kon worden, of, de voormalig onderdrukten de onderdrukker, is een universeel thema dat met de inzet van immersive media vanuit verschillende perspectieven kan worden belicht. Doordat de etages van het pand verschillende tijdslagen representeren kan eenzelfde gebeurtenis in verschillende tijdsgeesten worden ervaren, waarmee de lezing, die nooit eenduidig is, kan transformeren.
De plotselinge opkomst van #MeToo en BlackLivesMatter, waarvoor pakweg 10 jaar geleden nog geen gehoor werd gevonden, laat zien hoeveel invloed het element tijd heeft op de heersende moraal. Dit element wil ik verwerken in de experience.
Castrum Peregrini is in 2017 zeer negatief in het nieuws gekomen door aanklachten over seksueel misbruik. H401 staat ervoor open dat ook de duistere kant van de historie belicht wordt. Zij zijn een belangrijke en ondersteunende partner in dit project. Ik heb het voorrecht op basis van een eerder project, in de ruimtes en archieven te mogen duiken en opnames te kunnen maken.
regisseur
Ik zie de combinatie van VR en de interactiviteit van Kolmans Cube* leiden tot een vernieuwend project dat naast VR adepten ook doelgroepen die niet direct voor het medium kiezen, zal verleiden en aanspreken; van bejaarden tot kinderen, van jongvolwassenen tot een kunstminnend publiek en van historici tot curatoren.
De psychologische manier waarop interactiviteit wordt ingezet kan een opening geven aan een groter debat dat nu wordt gevoerd; zoals de meerwaarde van kunst en literatuur in moeilijke perioden en het duiden van misstanden in een tijd-gerelateerde context.
Als visueel kunstenaar heb ik een filmisch signatuur die naadloos aansluit bij dit project Ik wil tijdens de eerste fase met Fred Kolman en Avinash Changa onderzoeken op wat voor manier de interactiviteit wordt vormgegeven in relatie tot de artistieke uitgangspunten. Mijn vorige VR project, On entre, legde de basis voor RAUM im RAUM.
Ik putte hiervoor uit mijn familiearchief en een oud poppenhuis, waarin de ruimte en de voorwerpen daarin een hoofdrol spelen. In RAUM im RAUM worden acteurs en interactiviteit toegevoegd.
Het EYE heeft de intentie RAUM im RAUM te lanceren, verder zijn er meerdere intenties, ook internationaal. H401 is partner in het onderzoek en de programmering.
De vergankelijkheid van dit onderduikadres is onafwendbaar. Als bijvangst wordt deze door stereoscopische opnames voor latere generaties virtueel geconserveerd. Deze content kan hergebruikt worden voor een 360’ rondleiding in een historische context waarvoor na dit project een aanvraag kan worden gedaan bij erfgoedinstellingen.
Ik hoop dat het concept helder verwoord waarom de regeling Immese/Interact voor dit project zo
essentieel is.
essentieel is.
interactiviteit | Kolmans Cube
v i s i e
Fred Kolman
Een danser tast de ruimte af en componeert zo muziek. Klanken die worden opgeroepen liggen besloten in vooraf bepaalde locaties, Zo is de componist ook choreograaf, danser en musicus.
Onder de naam Kolmans Cube werk ik nu 30+ jaar aan een Immersive media project.
Dit begon als performance op het TArt festival ‘87 van de Universiteit Twente. Later volgden producties. In musea, onderwijsinstellingen, op festivals en beurzen.
Het ontstond uit het verlangen om mijn elektronische klanken direct te creëren vanuit een gebaar. Door met de dynamiek van dans in te grijpen in de klankopwekking van een synthesizer.
Doordat de performer in de fysiek lege ruimte een imaginair landschap oproept door middel van handelingen wordt de toeschouwer ondergedompeld in een totaal-experience; immersive media avant la lettre.
Voor dit project wordt deze techniek ingezet, om verschillende immersieve media aan te sturen. Zowel geluiden en beelden die ook door toeschouwers op de locatie te horen en te zien zijn, als VRcontent in een (draadloze) headset. Daarvoor moet voorafgaand aan het uiteindelijke script een proefopstelling worden gemaakt.
i n t e r a c t i v i t e i t
Fred Kolman
Ik heb Kolmans Cube altijd gezien als de ultieme controller, juist omdat je geen externe-hardware gebruikt maar de processen aanstuurt vanuit je eigen lichaam.
De informatie waarmee de processen gestuurd worden hoeft niet beperkt te zijn tot ‘triggers op basis van locatie of snelheid’ binnen de architectuur van een virtuele ruimte. Want daarin valt het
Kolmans Cube interface al samen met de gangbare VR tech. Je kunt ook 'kijken' naar andere aspecten (bijvoorbeeld of er mensen samen in een groepje staan, of de onderlinge afstand)
Kolmans Cube interface al samen met de gangbare VR tech. Je kunt ook 'kijken' naar andere aspecten (bijvoorbeeld of er mensen samen in een groepje staan, of de onderlinge afstand)
Door dit intelligent te maken kan de verhaallijn zich aanpassen en interacteren met de bezoeker(s) en daarmee verschillende gebaren en houdingen uitlezen, waaraan acties worden gekoppeld. Door de
virtuele afgebeelde ruimte samen te laten vallen met de fysieke ruimte kun je bezoekers zelf laten navigeren door telkens nieuwe werelden.
virtuele afgebeelde ruimte samen te laten vallen met de fysieke ruimte kun je bezoekers zelf laten navigeren door telkens nieuwe werelden.
m o t i v a t i e s a m e n w e r k i n g
Fred Kolman
Een interview met Eva Gonggrijp bij Filmmuseum Eye was de kick-off van onze samenwerking. Zij vertelde over haar idee voor H40. Naar aanleiding van brainstormsessies besloten we het project samen vorm te geven.
Het concept 'tijdreizen in VR' is op zichzelf niet nieuw, echter bij H401 stap je letterlijk in een andere tijd. Alsof je deuren opent die decennia lang op slot zijn gebleven. Zowel locatie, als de gelaagde manier van storytelling, als de navigatie staan garant voor een taktiele,psychologische en intuïtieve ervaring.
De fysieke navigatie middels Kolmans Cube is grensoverschrijdend binnen het huidige Media landschap.Wij denken in deze vorm een ‘State of the Art project’ te realiseren dat bezoekers uit meerdere generaties zal aanspreken.
In overeenstemming met Eva heb ik besloten dat ik mijn skillset, met betrekking tot 360º stereo productie en immersive media design, bij dit project in dienst stel van het verhaal om zo de vorm en inhoud optimaal te laten samenvallen.
Motivaties
motivatie
m o t i v a t i e c o a c h
L.S.
Met deze intentieverklaring bevestigen we dat WeMakeVR B.V., gevestigd in Amsterdam, Nederland, de volledige intentie heeft om Eva Gongrijp te coachen op het gebied van Immersive ontwikkeling. In een latere fase kan mogelijk ook op productievlak worden samengewerkt.
Met deze intentieverklaring bevestigen we dat WeMakeVR B.V., gevestigd in Amsterdam, Nederland, de volledige intentie heeft om Eva Gongrijp te coachen op het gebied van Immersive ontwikkeling. In een latere fase kan mogelijk ook op productievlak worden samengewerkt.
De samenwerking betreft het project “Raum im Raum”; een project waarin een omtrent fysieke locatie in Amsterdam (herinneringscentrum H401) een Immersieve ervaring wordt ontwikkeld die de belangrijke en unieke historische waarde van de locatie ontsluit. Nu gaat het project niet alleen over het virtualiseren van de locatie, er wordt een significante historische en narratieve laag toegevoegd waardoor het concept zich differentieert van de meer gebruikelijk “historische locatie’ in VR”-projecten.
Eva Gongrijp en Avinash Changa (directeur WeMakeVR) kennen elkaar al een aantal jaar, en hebben eerder samengewerkt. Hun eerdere samenwerking leidde tot het project “On entre”, een VR-installatie die op meerdere locaties is geprogrammeerd, waaronder het EYE Filmmuseum te Amsterdam. Mede door deze eerdere werkrelatie is Avinash Changa bereid om als coach op te treden m.b.t. de doorontwikkeling van het project.
WeMakeVR is een pionier in de wereld van VR, AR en MR, met een focus op content ontwikkeling en narratieve ervaringen binnen het medium. Sinds de oprichting in 2013 heeft het werk van WeMakeVR de New York Times gehaald, Forbes, en een prime time item op BBC World News live. Inmiddels is het een van de meest award-winning studio’s in Nederland geworden (o.a. een Gouden Kalf nominatie) met uitgebreide ervaring in het buitenland, inclusief een internationaal netwerk van partners.
WeMakeVR heeft de intentie om de kennis, ervaring en technieken die in de afgelopen jaren zijn ontwikkeld in dienst te stellen om het project inhoudelijk verder te ontwikkelen.
We zijn natuurlijk beschikbaar voor eventuele vragen en verder toelichting.
-Avinash Changa
CEO WeMakeVR
m o t i v a t i e H 4 0 1
motivatie
Met haar voorstel voor haar VR project ‘RAUM IM RAUM’ heeft kunstenares Eva Gonggrijp precies voor ogen wat stichting H401
te doen staat. De nu nog grotendeels intacte, gemeubileerde onderduik verdieping waar zich een veel gelaagde geschiedenis
heeft voltrokken, tijdens de oorlog en erna, wordt beheerd volgens het principe ‘delay the decay’.
te doen staat. De nu nog grotendeels intacte, gemeubileerde onderduik verdieping waar zich een veel gelaagde geschiedenis
heeft voltrokken, tijdens de oorlog en erna, wordt beheerd volgens het principe ‘delay the decay’.
Dit geldt evenzo voor bewaard gebleven archief zoals tekeningen, handgeschreven boekjes, brieven en foto’s. Eva Gonggrijp’s
voorgestelde Virtual Reality installatie ‘RAUM IN RAUM’ zal het voor de bezoekers (‘gebruikers’) inzichtelijk maken wat het
betekent om drie jaar lang ondergedoken te moeten zijn voor de vijand en op zoek te blijven naar ‘mentale vrijheid’ binnenshuis.
Met alle onzekerheden, bedreigingen en emoties van dien.
voorgestelde Virtual Reality installatie ‘RAUM IN RAUM’ zal het voor de bezoekers (‘gebruikers’) inzichtelijk maken wat het
betekent om drie jaar lang ondergedoken te moeten zijn voor de vijand en op zoek te blijven naar ‘mentale vrijheid’ binnenshuis.
Met alle onzekerheden, bedreigingen en emoties van dien.
‘RAUM IN RAUM’ zal die ervaring op vernieuwende wijze inzichtelijk maken via Gonggrijp’s artistieke interpretatie die
– heel belangrijk – ook op andere locaties buiten de kwetsbaarheid van de letterlijke onderduikplek, jarenlang getoond en vooral, ervaren kan worden.
Eva Gonggrijp heeft zich bewezen als virtuoos virtual reality kunstenaar, die met haar installaties verder durft te gaan dan alleen het verhaal te vertellen.
NRC 20 -11-2019 | Deze installatie vertelt geen verhaal (alleen), het geeft een ervaring door. De tijd draait rondjes.
Wat je voorouders meemaakten, komt in jou terug. Zo greep Gonggrijp de kunst aan om verdriet te verbeelden waar geen woorden voor bestaan; over de niet-vertelde verhalen…
Wat je voorouders meemaakten, komt in jou terug. Zo greep Gonggrijp de kunst aan om verdriet te verbeelden waar geen woorden voor bestaan; over de niet-vertelde verhalen…
En zo kunnen 75 jaar na dato, nog steeds ervaringen worden overgedragen. VR wordt niet voor niets ook wel een empathiemachine genoemd.
H401 heeft naast een producent ook haar eigen communicatiekanalen, internationale partnerschappen en een brede programmering.
(zie marketing H401 / zakenlijk document)
33
33
H401
proloog
Stichting H401 bevindt zich in een uniek historisch pand met objecten, archieven en een oorspronkelijk interieur die tezamen een bijzonder verhaal van de Tweede Wereldoorlog bevatten. Een gelaagde geschiedenis van een huis waar mensenlevens zijn gered, maar ook mensenlevens beschadigd zijn geraakt.
Vernieuwende omgang met het nog intacte erfgoed in combinatie met de inzet én het belang van artistiek onderzoek kenmerken onze actuele programmering.
De complexiteit van de geschiedenis waarin zij geworteld is, is groot in tijd en cultuur zodanig dat het de kijker van nu eenvoudigweg verhindert deze geschiedenis op een eenvoudige, onbemiddelde manier te begrijpen, of er empathie voor op te brengen.
De thematische benadering van de activiteiten van H401 in de afgelopen 10 jaar was uitgesproken interdisciplinair met een centrale rol voor artistiek werk dat geworteld was in het huis als archief.
Walter Benjamin schreef in 'On the Concept of History’
[…] Want elk beeld van het verleden dat door het heden niet wordt herkend
als een van zijn eigen belangen dreigt onherroepelijk te verdwijnen.
[…] Want elk beeld van het verleden dat door het heden niet wordt herkend
als een van zijn eigen belangen dreigt onherroepelijk te verdwijnen.